Retinol en vitamine A

Graag gaan we iets dieper in op deze gamechangers op het gebied van de huidverzorgingsingrediënten. Dr. Albert Kligman - een dermatoloog van de Universiteit van Pennsylvania in de VS - ontdekte per toeval dat retinoïnezuur, ook bekend onder de naam tretinoïne (vitamine A-zuur), naast de behandeling van acne ook een positief effect op de huidkwaliteit bleek te hebben, door de doorbloeding te verbeteren en rimpels te verminderen. Het heeft het vermogen om fijne lijntjes en pigmentvlekken te vervagen, puistjes te reduceren en poriën te verkleinen. Na een aantal jaar onderzoek, werd het retinoïnezuur in 1971 op de markt gebracht onder de merknaam Retin-A. Het is ruim 50 jaar later nog steeds een héél geliefd ingrediënt. Geliefd, maar ook gevreesd, aangezien blijkt dat zelfs de allerbeste retinoïdenserums irritaties aan de huid te kunnen veroorzaken.

Wat zijn retinoïden?

Retinoïden zijn een verzamelnaam voor vitamine A derivaten (varianten), waaronder de bekendste retinol (vitamine A1) en tretinoïne (vitamine A-zuur) zijn. Tretinoïne is alleen verkrijgbaar op doktersrecept. Cosmetica met retinol is daarentegen wel verkrijgbaar zonder recept. Ondanks dat het beide vitamine A-afgeleiden zijn, hebben deze twee ingrediënten beiden een iets andere uitwerking.

Tretinoïne (vitamine A-zuur) verbetert de huidstructuur. De stof bevordert onder andere de celdeling en aanmaak van collageen en elastine. Collageen en elastine zijn eiwitten in de huid die ervoor zorgen dat de huid sterk en elastisch blijft. Daarbij worden MMP’s (enzymen die collageen en elastine afbreken) geremd. Het vermindert rimpels veroorzaakt door Uv-straling en pigmentvlekken worden minder zichtbaar.

Retinol (vitamine A1), is de minder sterke variant van tretinoïne. Ook dit stofje verbetert de huidstructuur waardoor de huid strak, elastisch en jong blijft. De reden dat retinol minder krachtig werkt dan tretinoïne, komt doordat retinol moet worden omgezet tot retinoïnezuur. Na de omzetting kan het stofje pas zijn werk doen op de huid. Door dit proces verzwakt de werking van retinol. Retinol verdikt de opperhuid en verbetert de elasticiteit van de huid. Tijdens de zwangerschap liever geen retinol gebruiken aangezien deze door de huid kunnen worden opgenomen.

Retinol percentage

Retinoïden zijn er in verschillende sterktes, van zeer laag met 0,1% tot hoog, met 2%. Wanneer je begint met een retinol-product, is het raadzaam om met een laag percentage te beginnen, om de huid langzaam te laten wennen. Langzaam en gestaag is de beste aanpak, met daardoor het minste risico op uitdroging en schilfers. Vitamine A is anders dan de meeste actieve ingrediënten. Het zet de huid aan tot versnelde activiteit en hierin moet je een balans en tolerantie zien te vinden die jouw huid het beste resultaat geeft. Merk je geen vervelende bijwerkingen bij een laag percentage, dan kun je met beleid het percentage wat verhogen.

De meest gevreesde bijwerking van zelfs een heel goede retinoïden is dat het de huid kan irriteren, uitdrogen, roodheid en zelfs schilfers kan veroorzaken. Voor de duidelijkheid; deze bijwerkingen zijn geen peeling of exfoliatie, maar juist tekenen van irritaties veroorzaakt door celvernieuwing. Geef de huid daarom de tijd om te wennen door het heel rustig op te bouwen, bijvoorbeeld door twee keer in de week met een laag percentage te starten.

Retinol lichtgevoelig

Retinol is enorm instabiel, het kan niet goed tegen licht, zuurstof en warmte. Aangezien retinol lichtgevoelig is en door zonlicht wordt afgebroken is het raadzaam om deze aan te brengen voor het slapen gaan. Kies hierdoor voor een lucht- en lichtdichte verpakking. Doordat het de groei van nieuwe huidcellen stimuleert is het extra belangrijk om een goede zonnebrandcrème te gebruiken, ook in de wintermaanden!

Botanisch alternatief voor retinol

Door de nadelen die aan retinol kleven kan een botanische variant een aantrekkelijk alternatief zijn. Zoals bijvoorbeeld het extract van het zaad van Vigna Aconitifolia (ook wel mot- of dauwboon genoemd). Alhoewel het extract van dit zaad technisch gezien geen vitamine-a-derivaat is, is dit krachtige extract wel bewezen effectief in huidverzorgingsproducten.​ Het werkt op moleculair niveau om de productie van collageen op gang te brengen en de cel vernieuwing te stimuleren. Dit botanische alternatief voor retinol bevat fenol verbindingen - cafeïnezuur, kaneelzuur, ferulazuur en kaempferol. Het stimuleert de synthese van collageen en vermindert rimpels. Bijkomend voordeel: deze botanische variant kan tevens wél veilig gebruikt worden tijdens de zwangerschap.

Stralende huid

In de afgelopen 50 jaar zijn er vele onderzoeken gedaan naar de bijzondere huidverbeterende eigenschappen die vitamine A-derivaten teweeg kunnen brengen. Een retinoïden product in de juiste dosering en bij correct gebruik, kan een geweldige aanvulling zijn voor de huid. Het stimuleert de collageen aanmaak en de celvernieuwing van de huid door de celdeling te versnellen en zo de groei van nieuwe cellen aan te moedigen. Bij regelmatig gebruik op de huid gedurende een periode van 1 à 2 maanden, kunnen de betere retinoïden producten de huidtextuur en teint verbeteren en fijne lijntjes verminderen, wat resulteert in een gladdere, egalere, stevigere huid met een mooie glow.